Nu er begin volgend jaar weer verkiezingen zijn voor de Tweede Kamer, komen sommige partijen opnieuw met het voorstel om het Fries in de Grondwet te verankeren. De Fryske Nasjonale Partij (FNP) vindt het erg jammer dat de huidige regering van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie twee jaar geleden een vergelijkbaar voorstel heeft ingetrokken.
De partij komt daarom met de oproep aan het provinciebestuur om aan de slag te gaan met het voorstel om de positie van het Fries te regelen in het Statuut voor het Koninkrijk. Het Statuut is de hoogste wet van ons land, staat boven de Nederlandse Grondwet en is eenvoudiger aan te passen dan de Grondwet.
FNP stelt alternatief voor: Fries in het Statuut voor het Koninkrijk
De huidige regering Rutte III heeft twee jaar geleden een eind gemaakt aan de verwachtingen van de Friese politiek dat het Fries op korte termijn zal worden opgenomen in de Nederlandse Grondwet. De FNP stelt vast dat er in Den Haag bij sommige partijen weerstand is tegen dat voornemen. Daarom stelt de partij voor om een andere weg te kiezen en het Fries op te nemen in het Statuut voor het Koninkrijk.
Fractievoorzitter Sijbe Knol: ‘Het Statuut is niet zo bekend, maar het is de allerhoogste wettelijke regeling van ons Koninkrijk en staat als norm boven de Grondwet. Met een aanpassing van het Statuut zouden in één keer naast het Fries ook de talen van de Antillen – het Papiaments en het Engels – opgenomen kunnen worden. Dat dat niet gebeurde was eerder een punt van kritiek bij de voorgestelde grondwetswijziging van 2010. Wij vragen het provinciebestuur om aan de slag te gaan met ons voorstel en daarvoor ook contact op te nemen met de regeringen van Curaçao, Aruba en St. Maarten.’
Het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden is in 1954 ingevoerd om een einde te maken aan de koloniale verhoudingen en de overzeese delen een gelijkwaardige plaats te geven binnen ons Koninkrijk. Daarvoor werd een nieuwe, hogere juridische regeling over de Grondwet heen gelegd. De sprekers van het Fries, maar ook de sprekers van het Papiaments en Engels op de eilanden verdienen het dat hun talen een volwaardige status krijgen in het Statuut. Om de Grondwet te wijzigen moet een zware procedure worden doorlopen, met twee lezingen in zowel de Eerste als de Tweede Kamer en een twee derde meerderheid in tweede lezing. De procedure van het Statuut is aanzienlijk minder moeilijk: voor een aanpassing van het Statuut zijn naast een gewone meerderheid in de Nederlandse Eerste en Tweede Kamer uiteindelijk drie gewone meerderheden in de parlementen van Curaçao, Aruba en St. Maarten nodig.
