Kinderen zijn zelf de baas over hun lichaam

Jeanmiree Van der Werf werkt bij Fundacion Respetami en is deskundig op het gebied van preventie. Ze benadrukt dat praten over seksueel misbruik met kinderen moeilijk is. Het begint volgens haar al op zeer jonge leeftijd, twee tot vier jaar, als kinderen hun lichaam ontdekken. Dan gaat het om seksuele voorlichting, maar zeker niet over het hebben van seks.
Open en eerlijk praten over lichamelijke keuzevrijheid, lichaamsdelen, privacy en het hebben van geheimen. Het zijn allemaal onderwerpen die belangrijk zijn om al op jonge leeftijd te bespreken. Omdat het kinderen kan leren om grenzen te stellen en te weten dat alles besproken kan worden.
Gelukkig zijn er manieren om kinderen al op jonge leeftijd weerbaarder te maken. Om hen op een speelse manier te leren dat ‘nee’ zeggen, altijd oké is.
Laat weten dat jij als ouder nooit boos wordt en probeer zo veel mogelijk het goede voorbeeld te geven. Denk hierbij aan de situatie waarin je een blauwe plek of een litteken laat zien en vertelt hoe je hieraan komt. Zo creëer je een veilige omgeving en leren kinderen dat ze alles wat hun lichaam aangaat kunnen delen. Zonder dat je hierover oordeelt of boos wordt.
We hebben allemaal de neiging om bijnamen te verzinnen voor de geslachtsdelen. Terwijl dit eigenlijk helemaal niet nodig is. Er is namelijk niets geks aan de gewone naam. Door dit te benoemen, kan je een stukje van het taboe wegnemen. Hierdoor kan het ook voor kinderen makkelijker zijn om hierover te praten. Zo’n gesprek kan makkelijk gehouden worden terwijl het kind gewassen wordt.
Ook is het belangrijk om kinderen op jonge leeftijd te leren om grenzen te stellen. Bijvoorbeeld door aan te geven dat niemand anders dan jullie als ouders of verzorgers, zoals oma en opa, de geslachtsdelen of blote billen mogen aanraken. Hierbij is het goed te laten weten dat dit misschien fijn voelt, maar dat anderen dit niet mogen doen. Kinderen moeten leren dat hun lichaam van hen is en dat ze zelf mogen bepalen wie er aan mag zitten. Als ze niet alle tantes willen knuffelen dan hoeft dat niet.
Belangrijk hierbij is dat kinderen ook leren om de grenzen van anderen te respecteren. Vertel op een luchtige manier dat dit nu eenmaal voor iedereen privé is.
Misbruik wordt in verreweg de meeste gevallen gepleegd door iemand die het kind kent en vertrouwt. Probeer dit te blijven benadrukken en bespreek de cirkel van mensen die hen wel aan mogen raken nadrukkelijk. Voor iedereen die buiten deze kring valt, is het niet de bedoeling. Geef aan dat ze dan ‘nee’ moeten zeggen en het met mama en/of papa moeten bespreken.