De twee vakbonden VWI en S.I.W.A., die ieder een groot aantal werknemers van WEB vertegenwoordigen, hebben allebei afzonderlijk een procedure tegen WEB aangespannen, omdat WEB in 2021 de 12,6% loonkorting heeft voorgezet zonder dat daar overeenstemming met de vakbonden en de werknemers over was. WEB heeft de kortingen op het salaris in het Fasefonds gestort.
De vakbonden, werknemers en WEB hadden voor de periode van mei tot eind 2020 een protocol gesloten waarbij de loonkorting van 12,6% was afgesproken en die ten behoeve van de werknemers die hun baan hebben verloren in het Fasefonds werd gestort in verband met de onvoorziene financiële en economische gevolgen van Covid-19 pandemie. De vraag in de door de vakbonden aangespannen procedure is of het nutsbedrijf WEB niet anders kon dan deze loonkorting in 2021 voortzetten jegens de werknemers van WEB, nadat Nederland bij de derde en vierde tranche liquiditeitssteun aan het land als voorwaarde heeft opgelegd dat voor de aan de overheid gelieerde bedrijven eenzelfde loonkorting moet worden toegepast als in 2020.
Het gerecht heeft in kort geding het volgende geoordeeld.
De vraag of het Land Aruba, dat zich samen met Utilities in de procedure aan de zijde van WEB heeft gevoegd, de voorwaarden behorende bij de derde en vierde tranche uit het landenpakket van Aruba van Nederland had moeten accepteren, kan in dit kort geding niet worden beoordeeld. Het gerecht gaat uit van de geldigheid van die voorwaarden. Het gerecht heeft verder beslist dat WEB als geprivatiseerd nutsbedrijf, moet worden aangemerkt als ‘een aan de overheid gelieerde instelling’ en daarom onder de genoemde voorwaarde behorend bij de derde en vierde tranche liquiditeitssteun valt. Daarvoor geldt dat WEB (via Utilities) volledig in handen van het land is en een belangrijke openbare taak vervult met de drinkwater- en energievoorziening aan de bevolking van Aruba. Anders dan veel gewone bedrijven en ondernemers heeft zij als monopolist minder last van de financiële en economische gevolgen van de Covid-19 crises.
Nu volgens het gerecht de opgelegde voorwaarde ook van toepassing is op het nutsbedrijf WEB kan het bedrijf niet anders dan de loonkorting van 12,6% in 2021 verder toepassen. Volgens de bijzondere maatstaven van het Arubaanse arbeidsrecht die gelden bij onvoorziene omstandigheden zoals de Covid-19 pandemie, geldt volgens het gerecht dat dit er in redelijkheid toe leidt dat de arbeidsovereenkomsten met de werknemers op dit punt opnieuw tijdelijk kunnen worden gewijzigd. Het belang van de werknemers weegt zwaar in deze, maar die van WEB om te blijven voldoen aan de voorwaarden zwaarder. Bij het eerdere protocol uit 2020 zijn er nadere afspraken gemaakt hoe de loonkorting van 12,6% kan worden uitgevoerd maar nu zijn daarover (nog) geen afspraken gemaakt. Partijen kunnen alsnog besluiten om daarover afspraken te maken.
